Cri Và Gai: Một Cách Mới Để Nhìn Màu Sắc

Chỉ số hoàn màu là một yếu tố không thề bỏ quan trong việc lựa chọn đèn LED chiếu sáng, thông thường mọi người thường chỉ quan tâm đến quang thông, chỉ một số ít khách hàng nhiều kinh nghiệm giàu kinh nghiệm mới biết đến tuyệt chiêu này. Độ hoàn màu càng cao mọi thứ chúng ta nhìn càng trở nên chân thật

Chỉ số hoàn màu CRI(Color Rendering Index) tính bằng Ra là đơn vị phản ánh độ trung thực về màu sắc của đối tượng cần được chiếu sáng, dễ hiểu nhất là đèn độ hoàn màu càng cao thì ánh sáng phát ra gần giống với ánh sáng mặt trời nhất. Các loại đèn có độ hoàn màu cao giúp mắt chúng ta có cảm giác dễ chịu và thoải mái, màu sắc mọi thứ xung quanh trở nên sống động và chân thực.

Nguồn sáng tự nhiên cho ta cảm giác thoải mái

Chỉ số hoàn màu được chia ra 4 nhóm:

Nhóm1: 
1A: Ra> 90 dùng cho những nơi cần độ  chính xác cực kỳ cao về màu sắcnhư, khu kiểm tra chất lượng bản in, studio…

1B:80<Ra<90 áp dụng cho các phòng triển lãm, khu trưng bày, phòng đọc sách,làm việc…

Nhóm2:
60<Ra<80 dành cho các khu vực cần độ trung thực ánh sáng tương đối nhưnhà kho, phòng tập thể thao…

Nhóm3:
40<Ra<60 chiếu sáng không cần trung thực lắm nhưng màu sắc không được quásai lệch: chiếu sáng sân bãi, đèn đường…

Nhóm4:
20<Ra<40: chỉ cần sáng là được không quan tâm đến độ sai lệch màu sắc.

Chỉ có đèn sợi đốt và đèn LED cao cấp mới có chỉ số hoàn màu tốt nhất:

Hơi ngạc nhiên nhưng các loại đèn sợi đốt như đèn dây tóc và đèn Halogen lại là trùm trong độ hoàn màu, như chúng ta đã biết thì ánh sáng càng giống mặt trời phát ra nhất thì độ hoàn màu càng cao, những loại đèn sợi đốt này lại có cùng nguyên lý phát quang như mặt trời nên sẽ có độ hoàn màu tuyệt đối với đủ các dãy quang phổ, nhược điểm lớn nhất của chúng chính là hiệu suất chuyển hóa dòng điện thành ánh sáng vô cùng thấp, cực kỳ tốn điện.

Ảnh bên trái vô cùng chân thật do ánh sáng có độ hoàn màu cao

Công nghệ LED ra đời thực sự là một bước tiến cho kỹ thuật chiếu sáng, với hiệu suất phát sáng cực cao và độ hoàn màu ổn định loại đèn này hoàn toàn ăn đứt các đàn anh nó về mọi mặt. Sau đây chúng ta sẽ tham khảo độ hoàn màu của các loại đènthông dụng.

Đèn Sợi đốt: Ra =100

Đèn Halogen: Ra =100

Đèn Huỳnh quang: 65<Ra<70

Đèn Compact: 70<Ra<75

Đèn Cao áp: 40<Ra<60

Đèn LED : 85<Ra<95

CRI cao thôi chưa đủ, chỉ số GAI mới tạo nênánh sáng hoàn hảo:

Kết quả nghiên cứu của đại học MIT trên 1.500 người để đánh giá cảm nhận về ánh sáng của từng loại đèn cùng chiếu lên một vật thể thì kết quả thật đáng ngạc nhiên. Các loại đèn sợi đốt tuy có độ hoàn màu tuyệt đối nhưng đa số người tham gia thí nghiệm đều đánh giá là họ thích ánh sáng của đèn LED hơn là từ đèn sợi đốt có độ hoàn màu tuyệt đối 100, tại lại có sự khác biệt như vậy?

Bí mật nằm ở chỉ số GAI (Gamut Area Index: chỉ số màu trong khu vực) được xác định bằng chỉ số kết tủa màu của tám mẫu màu được sử dụng trong khái niệm CRI về nguồn sáng,  nguồn sáng có chỉ số GAI cao sẽ có màu sắc tốt, rõ ràng,và màu sắc được bảo hòa hoặc chói chang. Không giống CRI, GAI có thể hơn100, nhưng thường mọi người lại cảm thấy khó chịu khi chỉ số này cao quá mức.

Đèn cho ánh sáng hoàn hảo là đèn có chỉ số CRI>80 vàchỉ số GAI nằm trong khoảng 80-95

Đèn sợi đốt: CRI = 100, GAI = 40
Đèn LED: CRI trong khoảng 85-95, GAI = 80

Như vậy các bạn đã có câu trả lời thỏa đáng về độ hoàn màu và sự chân thực của ánh sáng rồi phải không, chúc bạn trở thành một chuyên gia trong việc lựa chọn đèn

ĐỂ chắc chắn có nguồn sáng tốt thì phải chọn nguồn sáng có CRI và GAI cao, phối hợp giữa sự tự nhiên do CRI cao quyết định, và sự rõ ràng do GAI cao quyết định, để mang lại cho người dùng nguồn sang ấm áp và mát mẻ, và ở tất cả các cấp của ánh sang từ cao đến thấp

Để đạt được mục đích sử dụng người ta phải có mục đích sử dụng. Câu hỏi “cái gì đang được chiếu sang” là cực kỳ quan trọng để lựa chọn nguồn sáng. Nếu đối tượng là màu đỏ thì bạn phải mang lại cho đối tượng màu đỏ sống động hơn. Nhưng nếu ứng dụng là không rõ hoặc sẽ thay đổi thì lựa chọn nguồn sáng có CRI cao (85hoặc cao hơn) và GAI cao ( 85-100) là lựa chọn tốt nhất

Nguồn:
Cri and gai a new way to look at color rendering – Lamps Partners
Tài liệu kỹ thuật chiếu sáng – Viện ứng dụng kỹ thuật năng lượng Quốc tế UNEF